$this và self trong PHP

Xin chào các bạn, trong quá trình mới học PHP, chắc hẳn nhiều bạn cũng gặp khó khăn trong việc phân biệt $this và self trong PHP và mình cũng không phải là ngoại lệ. Vậy nên hãy cùng tìm hiểu ở bài này nhé.

$this vs self trong đối tượng

Các bạn theo dõi ví dụ sau đây của mình (làm cùng thì càng tốt nha hề hề).

• Tạo một class DoAn và class Pho kế thừa và override phương thức classType() của class DoAn.

class DoAn
{
    public function classType()
    {
        echo "Đây là DoAn";
    }

    public function echoClass() {
        self::classType();
    }
}

class Pho extends DoAn
{
    public function classType() {
        echo "Đây là Pho";
    }
}

$pho = new Pho(); 
$pho->echoClass(); // kết quả là Đây là DoAn

Trong đoạn code trên, trong hàm echoClass mình sử dụng self::classType() nên kết quả sẽ trả về “Đây là DoAn” của lớp DoAn do phương thức echoClass() được khai báo ở class DoAn, và khi mình thay self bằng $this thì:

class DoAn
{
    public function classType()
    {
        echo "Đây là DoAn";
    }

    public function echoClass() {
        $this->classType();
    }
}

class Pho extends DoAn
{
    public function classType() {
        echo "Đây là Pho";
    }
}

$pho = new Pho();
$pho->echoClass(); // kết quả là Đây là Pho

Kết quả lúc này sẽ là “Đây là Pho” do $this tham chiếu đến các thành viên của đối tượng hiện tại Pho chứ không phải là lớp DoAn. Tại đây thì anh em mình có những kết luận là:

*self sẽ tham chiếu đến class khai báo nó, $this sẽ tham chiếu đến đối tượng hiện tại. *self có thể gọi các phương thức không phải là tĩnh (non-static).

$this và self trong phương thức tĩnh

Mình sẽ tới ví dụ tiếp theo nha

class DoAn
{
    public static $type;

    public static function echoClass() {
        $this->type = 'Do An';
    }
}
$doan = new DoAn();
$doan->echoClass(); // lỗi Fatal error: Uncaught Error: Using $this when not in object context in...

Xuất hiện lỗi này khi chúng ta sử dụng $this trong static function. Static function có thể gọi trực tiếp từ class mà không cần tạo đối tượng:

DoAn::echoClass();

Nếu dùng theo cách này thì việc dùng $this là vô nghĩa, do $this dùng để tham chiếu đến đối tượng hiện tại mà chúng ta lại không làm việc với đối tượng nào lúc này. Bây giờ mình sẽ thay $this bằng self:

class DoAn
{
    public static $type;

    public static function echoClass() {
        echo self::$type = 'Do An';
    }
}
$doan = new DoAn();
$doan->echoClass(); // Do An
DoAn::echoClass(); // Do An

Kết quả của đoạn code kia lại chạy được như bình thường khi phương thức echoClass() được gọi bằng cả 2 cách. Nếu mình thay static $type sang $type thì đoạn code sẽ lỗi Fatal error: Access to undeclared static property.. do là các thành phần non-static không được truy cập vào trong một static function. Chúng ta lại có những kết luận tiếp theo là:

*$thís không thể sử dụng trong các phương thức tĩnh.

$this và self khi truy cập phương thức tĩnh và thuộc tính tĩnh

Đầu tiên chúng ta cùng xem xem liệu $this và self có thể gọi các phương thức tĩnh hay không nha. Mình có 2 ví dụ sau, đầu tiên sử dụng self:

class DoAn
{
    public static function echoClass()
    {
        echo 'Do An';
    }

    public function useSelf()
    {
        self::echoClass();
    }
}
$doan = new DoAn();
$doan->useSelf(); // kết quả là Do An

và

class DoAn
{
    public static function echoClass()
    {
        echo 'Do An';
    }

    public function useSelf()
    {
        $this->echoClass();
    }
}
$doan = new DoAn();
$doan->useSelf(); // kết quả là Do An

Kết quả của cả ví dụ trên đều như nhau, vậy nên:

Có thể gọi static function bằng $this

Sau khi qua các phương thức static, mình sẽ thử với thuộc tính static thông qua ví dụ, đầu tiên là sử dụng $this:

class DoAn
{
    public static $type = 'Do An';

    public function setType($type)
    {
        $this->type = $type;
    }

    public function echoType()
    {
        echo $this->type;
    }
}

$doan = new DoAn();
$doan->echoType(); // lỗi Notice: Undefined property: DoAn::$type

Mình có khai báo $type trong class, vậy tại sao lại báo lỗi thuộc tính không được định nghĩa nhỉ ????. Thực ra $type đó không phải là $type ở dòng đầu tiên mà PHP sẽ tự động tạo ra thuộc tính non-static có tên là $type và $this không hề gọi được các thuộc tính tĩnh, khi thay $this bằng self:

class DoAn
{
    public static $type = 'Do An';

    public function setType($type)
    {
        self::$type = $type;
    }

    public function echoType()
    {
        echo self::$type;
    }
}

$doan = new DoAn();
$doan->echoType(); // kết quả là Do An

thì code sẽ chạy bình thường. Từ đây ta có tiếp là:

Không thể dùng $this để truy cập cũng như thay đổi giá trị thuộc tính static mà bắt buộc phải dùng self

Qua những ví dụ trên, mình tóm tắt lại như sau:

Nguồn: https://viblo.asia/p/phan-biet-this-va-self-trong-php-gAm5ybYqKdb

KHOÁ HỌC LẬP TRÌNH CHO NGƯỜI MỚI